Staryja mohiłki ŭ Słucku razburajuć čas i vandały, ale achoŭvać ich nie źbirajucca
Mohiłkavyja kaplički pieratvarajucca ŭ śmietnicy, a zamiest epitafij na nadmahillach źjaŭlajucca abraźlivyja nadpisy, ale čynoŭnikaŭ heta mała chvaluje.
Adkaz ad Słuckaha rajvykankama adnosna stanu haradskich mohiłak, jakija znachodziacca ŭ žudasnym stanie, apublikavaŭ telehram-kanał «Spadčyna». Ź jaho vynikaje, što miascovyja ŭłady hatovyja tolki farmalna vykonvać svaje abaviazki, ale ŭ zachavańni histaryčnaj spadčyny horada nie zacikaŭlenyja.
Niekropal u zaniapadzie
Haradskija mohiłki Słucka — adzin z samych značnych niekropalaŭ Minščyny. Hetaja terytoryja — nie prosta miesca pachavańnia, ale i histaryčnaja spadčyna, što zachoŭvaje pamiać pra vydatnych asob, jakija žyli i pracavali ŭ rehijonie. Adnak siońnia stan niekropala varty žalu: mnohija pachavańni zaraśli kustoŭjem, nadmahilli zaniadbanyja, a niekatoryja pierakulenyja i častkova razburanyja.
Asablivuju ŭvahu pryciahvaje stan najbolš značnych mahił. Tak, nadmahille siamji Vajniłovičaŭ, dzie spačyvaje, miž inšym, i dziadźka Edvarda Vajniłoviča — budaŭnika Čyrvonaha kaścioła ŭ Minsku, — choć i znachodzicca ŭ adnosna dobrym stanie, ale abielisk užo niebiaśpiečna nachiliŭsia i moža raźbicca.
Jašče adzin važny pomnik — čyhunnaja nieahatyčnaja kaplica z kryžam, jakaja staić u katalickaj častcy mohiłak. Adnak zamiest taho, kab być miascovaj słavutaściu, jana pieratvaryłasia ŭ śmietnik: unutry navalena śmiećcie, butelki z-pad piva, a na ścienach abraźlivyja nadpisy farbaj — «Sofija šł*cha».
Pobač na ziamli lažyć čyhunnaja kałona-nadmahille XIX — pačatku XX stahodździa, jakuju taksama nie śpiašajucca adnaŭlać.
Asobnaj uvahi patrabuje pratestancki siektar mohiłak, jaki znachodzicca pierad jaŭrejskaj častkaj. Tam možna pabačyć pavalenyja i zakinutyja nadmahilli, siarod jakich — mahiła Antonija Astachoviča, udzielnika vajny 1812 hoda i značnaha pratestanckaha dziejača. Taksama na mohiłkach pachavanyja hienierały Mievies, Symanovič, Cistraŭ, ale i ichnija mahiły zaniadbanyja.
Heta śviedčyć pra adsutnaść kłopatu pra histaryčnuju spadčynu horada, choć hetyja pachavańni vartyja dohladu, a sam niekropal — statusu historyka-kulturnaj kaštoŭnaści.
Niama mohiłak — niama prablem
Adnak, jak vidać z adkazu rajvykankama, u miascovych uładaŭ inšy pohlad na spravu. Jany cytujuć biełaruskaje zakanadaŭstva ab pachavańniach, pa jakim dahladać za mahiłami pavinny svajaki. U dačynieńni da darevalucyjnych pomnikaŭ heta vielmi cynična — čym bolš kaštoŭny pomnik, tym bolšaja vierahodnaść, što naščadki asoby byli vymušanyja ŭciakać ź Biełarusi ci byli źniščanyja ŭ čas stalinskich represij. Mnohija mahli zahinuć u čas Druhoj suśvietnaj vajny, a tyja naščadki, što žyvuć siońnia, mohuć ničoha nie viedać pra svaich prapradziedaŭ i tym bolš pra toje, dzie jany byli pachavanyja — u saviecki čas było nie pryniata pra heta raskazvać i hetym cikavicca, poviaź časoŭ stračanaja.
Miž tym, dobraŭparadkavańnie i invientaryzacyja ŭsich darevalucyjnych pachavańniaŭ mahli b hetuju poviaź dapamahčy adnavić, bo staryja mohiłki mohuć być važnaj krynicaj dla vyvučeńnia historyi Słucka i hienieałohii jaho žycharoŭ.
Ale čynoŭniki ličać razumnym prymianiać da takich pomnikaŭ tyja ž padychody, što da mahił, pastaŭlenych 50 hadoŭ tamu. I bolš za toje, jany inicyjatyvy nie prajaŭlajuć. Adkaz prosty — nie abaviazanyja, bo mohiłki nie źjaŭlajucca historyka-kulturnaj kaštoŭnaściu. Mienavita taki adkaz dali ŭ Słuckim rajvykankamie.
Adnak hetaha niedastatkova. Zastajecca raźličvać tolki na inicyjatyvu nieabyjakavych haradžan i miascovych krajaznaŭcaŭ, jakija mahli b tałakoj pryvieści niekropal da ładu.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary
Čto-to ja užie načinaju poniemnohu somnievaťsia