U vioscy pad Rahačovam adradžajuć tradycyju pieradkaladnaha ŭpryhažeńnia chaty sałamianymi pavukami
U vioscy Ščybryn pad Rahačovam hod tamu adkryŭsia ekamuziej «Pavukovy tajamnicy», haspadynia jakoha vučyć dziaciej i darosłych stvarać svaimi rukami siamiejnyja abiarehi — sałamianych pavukoŭ. Alena Čavusava viedaje, jak zrabić z sałomy siamiejny abiareh, piša «Homielskaja praŭda».
«Sałamiany pavuk — heta nie stolki pra pryhažość, kolki pra zachavańnie kulturnych asnoŭ. U našych prodkaŭ sotni hadoŭ jon byŭ abiareham, zaklikanym abaraniać dom ad złych duchaŭ. Ličyłasia, što ŭsie niaščaści, chvaroby, błahija suroki i niačystaja siła zabłytvalisia ŭ chitrasplacieńniach pavucińnia, tamu štohod na Kalady staroha pavuka, jaki vieraj i praŭdaj adsłužyŭ svaim haspadaram, spalvali, a na jaho miesca vyviešvali novaha. Vieryli: jon nie tolki achoŭvaje, ale i prynosić ščaście i harmoniju», — raskazała zahadčyca Ščybrynskaha sielskaha Doma kultury, inicyjatarka i stvaralnica ekamuzieja Alena Čavusava.
Tradycyja ŭpryhožvać pavukami svaje damy da Kalad siońnia pieražyvaje druhoje naradžeńnie. Kruhły hod Alena robić pavukoŭ na zamovu, pravodzić majstar-kłasy pa vyrabie sałamianych abiarehaŭ dla dziaciej i darosłych z usioj Biełarusi, časta pryjazdžajuć hości z Rasii.
Alena Čavusava vučyłasia sakretam sałomaplacieńnia samastojna. Za dva dziasiatki hadoŭ asvoiła roznyja jaho vidy i stvaryła nie adnu sotniu vyrabaŭ, a ŭ honar samaha zahadkavaha hod tamu, 13 studzienia, navat adkryła muziej.
Muziej aformleny pad viaskovuju chatu. Dziasiatki padviasnych sałamianych kanstrukcyj, samaja vialikaja ź jakich dasiahaje dvuch z pałovaj mietraŭ u daŭžyniu i kala mietra ŭ šyryniu, pasialilisia pad jaho sklapieńniami.
U sile staražytnaha abiareha sama majstrycha pierakanałasia nie raz.
«Pavuki — nie prosta danina tradycyi ci aryhinalny elemient dekoru. Jość u ich niejkaja mahija. Ujavicie: platu svajho pieršaha pavuka, śledam jašče i jašče — užo ŭsia stol pracoŭnaha kabinieta pakrytaja imi: piramidalnymi, rombapadobnymi i šarapadobnymi. I tut pryjazdžajuć z horada pakupniki i raźmiatajuć usich razam. Ja doŭha supraciŭlałasia, nie zhadžałasia pradać samaha pieršaha, urešcie paddałasia na ŭhavory.
I što vy dumajecie? Na mianie pasypalisia niahody. Jak kažuć: nie kujecca, a ploskajecca. Tady paabiacała sabie ŭznavić taho samaha pieršaha pavuka i nikoli bolš ź im nie rasstavacca. Nie pavierycie, ale praź niekatory čas usio znoŭ naładziłasia».
Amierykancy dabilisia vyzvaleńnia Juryja Ziankoviča. Jon byŭ prysudžany da 11 hadoŭ źniavoleńnia18
Kamientary