Fiestyval Herenchimzee, tradycyja jakoha naličvaje 20 hadoŭ, źbiraje niamieckuju i jeŭrapiejskuju tvorčuju i palityčnuju elitu. Heta fiestyval jeŭrapiejskaj kłasičnaj muzyki ŭ histaryčnym pałacy karaloŭ Bavaryi na voziery Chimzee, dzie kaliści stvarałasia Fiederatyŭnaja Respublika Niamieččyny, piša «Svaboda».
Apiakun festyvalu — hałava karaleŭskaha domu Franc hiercah Bavarski; mastacki dyrektar — znakamity amerykanski dyryhient Kient Nahana.
Znakavyja słovy sioletniaha festyvalu tryvožnyja — «Suśvietny rokat».
Kancepcyja maestra Nahana — kancerty składajucca ŭ eŭrapiejskuju kulturnuju i palityčnuju perspektyvu, a tamu ideja muzyčnaha vykazvańnia źviazanaja z kaštoŭnaściami svabody i demakratyi. I tamu festyval adkryvaje prahramnaja pramova eŭrapiejskaha śpikiera vysokaha ŭzroŭniu.
Takoj pramoŭcaj sioleta stała Natalla Pinčuk, žonka źniavolenaha Nobeleŭskaha laŭreata Alesia Bialackaha. U paŭhadzinnaj pramovie jana raskazała vysokim haściam pra Biełaruś i biełaruski narod, jaho miesca ŭ Eŭropie i prahu da svabody.
«Inter arma silent Musae, kali havoryć zbroja, maŭčać Muzy — heta pierafrazavany vyraz Cycerona, sam jon kazaŭ pra zakony.
Ale na našym kantynencie znoŭ raźviazanaja kryvavaja vajna, bačnaja i niabačnaja, i mienavita tamu i mižnarodnaje prava musić uzvysić svoj hołas, i muzy pavinny nie maŭčać, a zaklikać pamiatać, dziela čaho maje žyć čałaviek.
A vajna hrymić zusim niedaloka. Upeŭniena, što ŭsie prysutnyja tut dušoj adčuvajuć, jak važna spynić ahresiju Rasiei suprać svabodalubnaj Ukrainy i ŭvohule spynić nienažernyja dyktatury. Inačaj takija śviaty stanuć niemahčymymi», — zajaviła Pinčuk.
«Moj źniavoleny muž Aleś Bialacki — pravaabaronca, ale jak navukoviec jon litaraturaznaŭca. A ja historyk kultury. U mirny čas my b tut parazvažali pra kulturnuju łučnaść. Skažam, pra toje, što ŭ tvorčaści Ludviha van Betchovena byli biełaruskija narodnyja matyvy. Ich my, biełarusy, vyrazna čujem u 9-j symfonii Betchovena. Adkul jany?
Noty kampazytar atrymaŭ u padarunak ad rasiejskaha ambasadara pad nazvaj «Pieśni Sieviero-Zapadnoho kraja». Tak, «Paŭnočna-Zachodnim krajem» nazyvałasia Biełaruś u XIX stahodździ pad akupacyjaj Rasiejskaj imperyi, kab i namioku nie było na toje, što heta asobnaja kraina i admietny narod.
A siońnia ad imia Biełarusi sprabuje vystupać prarasiejski dyktatar Alaksandar Łukašenka, jaki biezalternatyŭna panuje ŭžo 29 hadoŭ. Heta jon daje zhodu na rasiejskuju jadziernuju zbroju ŭ Biełarusi i heta jon farmalna zaprašaje rasiejskich vajskoŭcaŭ. Jon niasie adkaznaść za toje, što ź biełaruskaj terytoryi lacieli rasiejskija bambaviki i rakiety, jakija źniščali mirnyja ŭkrainskija harady.
Ale jość inšaja Biełaruś — svabodnaja, adkrytaja, jakaja robić eŭrapiejski vybar. Toj narod, jaki ździviŭ śviet u 2020 hodzie, kali miljony biełarusaŭ pryniali ŭdzieł u mirnych pratestach suprać nachabna sfalsyfikavanych vybaraŭ.
Siońnia hetuju svabodnuju Biełaruś sprabujuć źniščyć i rastaptać», — skazała žonka palitźniavolenaha Bialackaha.
Biełarus žyvie ŭ domie, jaki pabudavaŭ z sałomy, piasku i hliny. Pry hetym jon — adziny žychar vioski. Jak adčuvańni?7
Kamientary