Akramia hetaha, analityk patłumačyŭ, čamu ruskija dobra staviacca da biełarusaŭ i źviarnuŭ uvahu na stratu Rasijaj aŭtarytetu na postsavieckaj prastory.
U novym vypusku jutub-kanała «Hadzińničak cikaje» analityk Arciom Šrajbman adznačyŭ, što «siaredni ruski» da «siaredniaha biełarusa» adnosicca lepš za ŭsich inšych susiedziaŭ Biełarusi. Pry hetym jon zaŭvažyŭ, što ruskija mała što viedajuć pra biełarusaŭ. I voś hetaje niaviedańnie na bytavym uzroŭni, na dumku analityka, i vyznačaje dobryja adnosiny.
«Usie maje kantakty z roznymi ruskimi — libieralnymi i nie vielmi — na roznych uzroŭniach pakazvajuć, što tam niama nijakaha razumieńnia taho, što takoje Biełaruś. Jano jašče mienšaje, čym u Litvie, i namnoha mienšaje, čym u Polščy.
Jany prosta pa defołcie (pa zmaŭčańni — «NN») ź niejkaj ciepłynioj na čałaviečym uzroŭni staviacca da biełarusaŭ. Ale da toha momantu, pakul ty nie pačynaješ prajaŭlać niejkuju svaju biełaruskuju asablivuju identyčnaść».
Šrajbman zaŭvažaje, što zadumvajecca ab tym, ci jość u takich adnosinach ruskich da biełarusaŭ patencyjał dla niekanfliktnaha isnavańnia ŭ budučym.
Jon miarkuje, što niejkaja «miakkaja siła» Biełarusi ŭ Rasii jość. Pytańnie ŭ tym, ci mahčyma jaje vykarystać u budučym, kali budavać niezaležnuju demakratyčnuju dziaržavu.
«Było b nierazumna jaje nie vykarystoŭvać», — padkreślivaje analityk.
Kab nie padacca «zusim rusafiłam», Šrajbman raskazaŭ, što jaho złuje ŭ ruskich: «Rasijanie staviacca nie tolki da biełarusaŭ, ale i da «małych narodaŭ» vakoł siabie (a maskvičy da inšych rasijanaŭ) u farmacie «ja tabie zaraz patłumaču žyćcio». <…>
Taja pycha, jakaja ŭ 90% jość u ruskich turystaŭ, dzie b ty ich ni sustreŭ, jana ŭ «pasłuchaj, chłopčyk, vialikarosa». I heta adnolkava raspaŭsiudžana jak u libieralnych, tak i nielibieralnych kołach. Zaŭsiody niejkaje adčuvańnie, što jość narod, jaki «paznaŭ dzen i robić historyju», i jość «našy siabry mienšyja».
Šrajbman zaŭvažaje, što takoje ŭsprymańnie inšych ruskimi — «niejkaja postkałanijalnaja reč». «Jany ŭsio jašče nie mohuć uśviadomić, što jany bolš nie mahnit, nie centr suśvietu dla niekaha», — tłumačyć analityk.
Pa słovach Šrajbmana, miakkaja siła Rasii na postsavieckaj prastory budzie słabieć: «Armienija vybiahaje z ADKB imklivymi tempami. Rasijski ŭpłyŭ tam padaje. Cikava, što budzie z Hruzijaj u hetym sensie. Tam jość barjer u vyhladzie akupavanych terytoryj. Žychary Centralnaj Azii na chvali dyskryminacyi i ŭsiaho astatniaha biahuć z Rasii. Tadžykistan svaim hramadzianam nie raić tudy jechać. Padajecca, što «ekanamičny mahnietyzm», jaki byŭ, słabieje».
Ciapier čytajuć
Biełarus žyvie ŭ domie, jaki pabudavaŭ z sałomy, piasku i hliny. Pry hetym jon — adziny žychar vioski. Jak adčuvańni?5
Kamientary