Ź jakoha ŭzrostu pačynajucca pieršyja zboi ŭ pracy mozhu i jak ich zapavolić? Vučonyja dali adkaz
Navukoŭcy nazvali «alternatyŭnyja krynicy enierhii» dla mozhu.

Kab zrazumieć, kali i čamu pačynajecca stareńnie mozhu, a taksama jak možna paŭpłyvać na hety praces, vučonyja z Univiersiteta Stoŭni-Bruk u ZŠA praviali maštabnaje daśledavańnie, piša Science Alert.
Jany praanalizavali danyja skanavańnia mozhu i vyniki kahnityŭnych testaŭ z čatyroch niezaležnych bujnych daśledavańniaŭ, u jakich udzielničała 19 300 čałaviek. Vyśvietliłasia, što kryvaja dehradacyi mozhu va ŭsich ludziej adnolkavaja, a značyć, praces stareńnia sapraŭdy padparadkoŭvajecca peŭnym zakanamiernaściam.
Pavodle daśledavańnia, pieršyja prykmietnyja źmieny ŭ mozhu źjaŭlajucca ŭ siarednim u 44 hady. Mienavita ŭ hetym uzroście pačynajucca pieršyja dehienieratyŭnyja pracesy, jakija zatym paskarajucca i dasiahajuć piku ŭ 67 hadoŭ.
Dalej vučonyja pasprabavali zrazumieć, jakija miechanizmy lažać u asnovie hetaha pracesu. Jany vyvučyli, jakija zony mozhu starejuć chutčej za inšyja, i paraŭnali hetyja danyja z kartaj ekspresii hienaŭ.
Analiz fizijałahičnych bijamarkieraŭ i hienietyčnych danych pakazaŭ, što asnoŭnym faktaram, jaki zapuskaje stareńnie mozhu, źjaŭlajecca insulinavaja rezistentnaść niejronaŭ. Heta aznačaje, što z uzrostam kletki horš zasvojvajuć hlukozu — asnoŭnuju krynicu enierhii dla mozhu. U vyniku ŭźnikaje enierhietyčny deficyt, jaki parušaje pracu niejronnych sietak, paharšaje pieradaču sihnałaŭ i, urešcie, pryvodzić da kahnityŭnych parušeńniaŭ.
Atrymanyja danyja dazvolili aŭtaram vykazać hipotezu ab tym, što papaŭnieńnie abo adnaŭleńnie enierhietyčnych resursaŭ niejronaŭ moža zapavolić stareńnie mozhu i stać patencyjnym mietadam lekavańnia niejradehienieratyŭnych zachvorvańniaŭ.
Vučonyja pravieryli svaju hipotezu na hrupie z 101 čałavieka viekam ad 40 da 79 hadoŭ, jakim davali dabaŭki kietonaŭ — złučeńniaŭ, što pavyšajuć adčuvalnaść niejronaŭ da insulinu i abaraniajuć ich ad mietabaličnaha paškodžańnia.
Kietony davalisia ŭ stroha narmavanych dozach, z ulikam vahi, a ich efiekt paraŭnoŭvali z hlukozaj, kab dakładna vyznačyć upłyŭ kietahiennaj terapii.
U vyniku paśla pryjomu kietonaŭ pracesy dehradacyi mozhu stabilizavalisia, asabliva va ŭdzielnikaŭ ad 40 da 59 hadoŭ.
Jak tłumačać aŭtary ŭ svaim artykule, apublikavanym u časopisie Proceedings of the National Academy of Sciences, u siarednim uzroście niejrony adčuvajuć enierhietyčny stres, ale ŭsio jašče zastajucca žyćciazdolnyja. Kali ŭ hety pieryjad zabiaśpiečyć ich alternatyŭnaj krynicaj enierhii, možna adnavić ich funkcyi. Adnak u paźniejšym uzroście praciahłaje «haładańnie» niejronaŭ moža zapuścić kaskad niezvarotnych pracesaŭ, što źnizić efiektyŭnaść luboha ŭmiašańnia.
Atrymanyja vysnovy, pavodle śpiecyjalistaŭ, źmianiajuć padychod da prafiłaktyki stareńnia mozhu. Zamiest taho, kab čakać źjaŭleńnia kahnityŭnych simptomaŭ, jakija mohuć nie prajavicca, pakul škoda nie stanie značnaj, daktary mohuć zahadzia vyznačać ludziej z hrupy ryzyki pa niejramietabaličnych markierach i pravodzić umiašańnie ŭ krytyčnaje akno mahčymaściej — va ŭzroście 40—59 hadoŭ, kali niejrony jašče zastajucca hnutkimi, ale ŭžo adčuvajuć stres.
Kamientary
na kaho mozh pracuje? ) mo jon prosta funkcyjanuje?
> i abaraniajuć ich ad mietabaličnaha paškodžańnia.
achoŭvajuć