Культура22

185 гадоў таму нарадзіўся Францішак Багушэвіч — адзін з пачынальнікаў новай беларускай літаратуры

Але чаму ён узяў сабе такі дзіўны псеўданім — Мацей Бурачок?

Францішак Багушэвіч прыйшоў на свет 21 сакавіка 1840 года ў фальварку Свіраны пад Вільняй (сёння вёска на мяжы з боку Літвы).

У 1863 годзе ён удзельнічаў у Паўстанні Каліноўскага і нават быў паранены, хаваўся ад царскіх карнікаў ва Украіне. Пасля амністыі вярнуўся ў Вільню і заняўся адвакацкай практыкай.

У гэтым будынку акруговага суда і працаваў у 1880-я Францішак Багушэвіч. У 1907-1909 тут месцілася рэдакцыя «Нашай Нівы». Цяпер у гэтым будынку на вуглу Піліма і Троцкай — архітэктурны факультэт

Працаваў у судовай палаце акруговага суда. Асноўнымі кліентамі яго былі сяляне і гарадская бедната. Менавіта ў віленскі перыяд разгарнулася яго літаратурная і публіцыстычная дзейнасць.

Багушэвіч стаў адным з пачынальнікаў новай беларускай літаратуры — у 1891 г. у Кракаве выходзіць першы зборнік «Дудка беларуская» пад псеўданімам Мацей Бурачок. Багушэвіч быў тыповым прадстаўніком дэмакратычнай інтэлігенцыі, які апекаваўся лёсам працоўнага беларускага народа. Уся яго творчасць утрымлівала моцныя матывы нацыянальнага адраджэння. 

Ён пісаў і друкаваў свае творы лацінкай, і гэта менавіта яму належыць заклік шанаваць беларускую мову, «каб не ўмёрлі».

Але чаму ён узяў сабе такі дзіўны псеўданім — Мацей Бурачок?

Няўжо паэт-будзіцель абраў сабе псеўданім у гонар вядомага ўсім карняплода, з якога можна прыгатаваць смачную і карысную салату? Зусім не.

Даследчык і літаратуразнаўца Уладзімір Содаль выявіў, што даўней у беларускіх храмах карысталіся падсвечнікамі з бурачкоў. У маладых, акруглых бурачках выразалі адтуліны і ставілі ў іх свечкі.

Таму Багушэвічаў Бурачок, хутчэй за ўсё, азначае падсвечнік і становіцца ў адзін шэраг з такімі імёнамі, як Янка Лучына і Карусь Каганец. 

І цікавы факт: натуральна Багушэвіч не меў ліцэнзіі на кнігагандаль, але ў яго быў сябра Зыгмунт Нагродзкі, які прадаваў «Смык беларускі» ў сваіх крамах разам з сячкарнямі.

Каментары2

  • Пытанне
    21.03.2025
    Цікава: паміж старой беларускай літаратурай і новай - што, была нейкая белая пляма?
  • Адказ
    21.03.2025
    Пытанне, год 200 татальнай пальшчызны.

Цяпер чытаюць

У кадр зноў трапіла, якім памерам шрыфта для Лукашэнкі друкуюць выступы, каб ён бачыў9

У кадр зноў трапіла, якім памерам шрыфта для Лукашэнкі друкуюць выступы, каб ён бачыў

Усе навіны →
Усе навіны

Аляксандру Лукашэнку цяжка далося ўскладанне вянкоў на Мамаевым кургане ВІДЭА18

Вынеслі на абмеркаванне праект разбудовы мінскай Серабранкі2

У Парыжы пачаўся суд над «дзядамі-грабежнікамі», якія амаль дзесяцігоддзе таму абрабавалі Кім Кардаш'ян1

«Яны былі мацнейшыя за артылерыю». Зяленскага параўноўваюць з Чэрчылем, але каго на самай справе ён лічыць кумірам1

Парад на 9 мая ў Мінску пройдзе не раніцай, а вечарам3

Ізраільцяніна, які скардзіўся на тое, што беларуская жонка яму вельмі дорага абыходзіцца, асудзілі на 10 гадоў за шпіянаж1

У Мінску амаль разабралі «разумны» прыпынак на Нямізе6

Стала вядома, як у Расіі жахліва катавалі ўкраінскую журналістку Вікторыю Рошчыну13

У «Едастаўцы» знайшлі бульбу па 10 рублёў за кілаграм. У краме ўсё тлумачаць кан'юнктурай рынку25

больш чытаных навін
больш лайканых навін

У кадр зноў трапіла, якім памерам шрыфта для Лукашэнкі друкуюць выступы, каб ён бачыў9

У кадр зноў трапіла, якім памерам шрыфта для Лукашэнкі друкуюць выступы, каб ён бачыў

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць