Культура11

У Жыровіцкім манастыры разабралі іканастас, з якога раней выкінулі беларускія абразы

У Свята-Успенскім саборы манастыра пачалася рэстаўрацыя аднаго з найстарэйшых у краіне барочных іканастасаў, які ў мінулыя дзесяцігоддзі зведаў радыкальную русіфікацыю.

Разборка іканастаса ў Жыровіцкім манастыры. Скрыншот рэпартажа АНТ

У 2023 годзе ў Жыровічы ўжо выязджалі спецыялісты Нацыянальнага мастацкага музея, супрацоўнікі «Белрэстаўрацыі», якія вывучалі сітуацыю. У выніку абследавання стану іканастаса, былі выяўлены тыя элементы, якія неабходна аднавіць або поўнасцю замяніць.

Цяпер, як паведаміў тэлеканал АНТ, пачалі нарэшце дэмантаваць іканастас, які лічыцца адным з самых старых, што захаваліся на Беларусі. Яго рэстаўрацыя зойме каля двух гадоў.

Разборка іканастаса ў Жыровіцкім манастыры. Скрыншот рэпартажа АНТ

Першапачаткова ва Успенскім саборы быў толькі цэнтральны іканастас, пабудаваны каля 1730 года, які добра захаваўся да нашых дзён. У 1779 годзе для роспісу гэтага іканастаса, як і іканастаса Яўленскай царквы, быў запрошаны майстар Рыгор Мядзведскі. Іканастас сабора выкананы ў характэрным стылі барока. Звяртаюць на сябе ўвагу абразы апосталаў, цэнтральная выява «Спаса Уседзяржыцеля» ў сярэбранай раме. Бакавыя часткі іканастаса храналагічна адносіцца да рамонту храма ў 1860-я гг., як і сярэбраныя шаты на абразах.

Іканастас мае досыць вялікія памеры — цэнтральная частка 12 на 6 метраў, бакавыя элементы — 7 на 5. Дэмантаж, які пачалі з бакавых частак, рэстаўратары праводзячы выключна ўручную, каб нічога не пашкодзіць. 

Паступовая замена беларускіх барочных абразоў на «псеўдарускія»

У 2009 годзе па благаславенні Патрыяршага Экзарха ўсяе Беларусі Мітрапаліта Мінскага і Слуцкага Філарэта сем старадаўніх абразоў з іканастаса Успенскага сабора былі перададзены Жыровіцкім манастыром у Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.

Барочныя абразы былі заменены на сучасныя, якія выкананыя ў нібыта «старажытнарускім стылі» інакіняй Анфісай. Гэтыя абразы выбіваюцца па стылі з барочнага іканастаса і барочных інтэр’ераў храма.

Пасля з іканастаса прыбралі і разьбяны дэкор. Сёння частка дэкору вярнулася, праўда, зусім не таго, што быў раней.

Абразы з іканастаса Успенскага сабора Жыровіцкага манастыра на выстаўцы «Залаты век беларускага іканапісу. XVII стагоддзе». Невядомы віленскі (?) мастак. Пасля 1676 г. Фота: Нацыянальны мастацкі музей

Іканастас асобна прапісаны ў Дзяржаўным спісе гісторыка-культурных каштоўнасцей як частка дэкаратыўнага аздаблення сабора, які з'яўляецца часткай архітэктурнага ансамблю міжнароднага значэння. Абразы, як неад'емная частка іканастаса, таксама мусяць захоўваць гэты статус.

На думку актывістаў, у час рэстаўрацыі варта было б вярнуць у іканастас хаця б копіі арыгінальных барочных абразоў, але малаімаверна, што гэта будзе зроблена, бо ў гэтым не зацікаўлены сам манастыр.

«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны

ПАДТРЫМАЦЬ

Каментары1

  • барбариска
    27.09.2024
    Очень хорошо, что спрятали от попов-оккупантов оригиналы в музее. Лучше там, чем в сыром подвале или сарае.

Цяпер чытаюць

33-гадовы Даніла Гаркавы, які нечакана пакінуў Офіс Ціханоўскай, расказаў пра сваю анкалогію і сем аперацый2

33-гадовы Даніла Гаркавы, які нечакана пакінуў Офіс Ціханоўскай, расказаў пра сваю анкалогію і сем аперацый

Усе навіны →
Усе навіны

Памёр ваенны карэспандэнт расійскага тэлеканала «Звезда»1

Расія нанесла масіраваны ўдар па гарадах Украіны, у Кіеве — дзевяць загінулых, 63 параненыя2

Белы дом пра апошнюю заяву Трампа: у прэзідэнта «заканчваецца цярпенне»13

Шпакоўскі пра саўладальніка «Варгеймінга» Кацалапава: Прафінансаваў пратэсты на 296 тысяч даляраў11

Не кажы ты мне слоў, што не грэюць цяплом, Аляксандр Чарнуха4

«Жорсткасць пад выглядам дабрачыннасці». У Аўстраліі з верталёта расстралялі да 700 каал2

У мінскай кавярні працуе робат-афіцыянт ВІДЭА

Беларуса ў Нідэрландах асудзілі на 12 гадоў турмы за забойства

Пяскоў назваў умову, пры выкананні якой вайна імгненна завяршылася б1

больш чытаных навін
больш лайканых навін

33-гадовы Даніла Гаркавы, які нечакана пакінуў Офіс Ціханоўскай, расказаў пра сваю анкалогію і сем аперацый2

33-гадовы Даніла Гаркавы, які нечакана пакінуў Офіс Ціханоўскай, расказаў пра сваю анкалогію і сем аперацый

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць